61-дэхи наадам

61-дэхи наадамай положени

БУДДЫН ШАЖАНТАНАЙ ЗАНШАЛТА САНГХА

«ДАШИ ЧОЙНХОРЛИН» БУДДЫН ШАЖАНАЙ ЕХЭ СУРГУУЛИ

«ЭХЭ ХЭЛЭН – МАНАЙ БАЯЛИГ»

Бүгэдэ Буряадай һургуулинууд хоорондын 61-дэхи наадам

2024 оной декабриин 20

Эбээн тэдхэгшэ:   «Титан» хамжаан

НААДАМАЙ ЗОРИЛГОНУУД

– Наадам буряад хэлэнэй гайхамшагта баялиг болохо нютаг хэлэнүүдые алдангүй үлээхэ, эхэ хэлээ хүндэлхэ, эхэ хэлэнэйнгээ нөөсэ баяжуулха, нютаг хэлээрээ харилсаха таарамжатай оршон байгуулхын тула эмхидхэгдэнэ

– Наадамай гол зорилго – аман хэлэ хүгжөөхэ, нютаг хэлэнэй үгүүлбэриин аялга һайн ойлгохо, хэлэхэ дадалтай болгохо.

– Түрэл арадайнгаа хэлэ, соёл, уралиг үзэхэ хүсэлынь урмашуулан дэмжэхэ, хүүгэдэй урлаха, зохёохо арга боломжо хурсадхаха.

 

НААДАМАЙ САГАЙ ХУБААРИ

«Эхэ хэлэн – манай баялиг» гэһэн hургуулинууд хоорондын наадам Ивалгын дасанда 2024 оной  декабриин 20   үглөөнэй 10 сагта эхилхэ.

 

УРИЛДААНАЙ ЯНЗАНУУД:

1. Монгол хэлэ шудалая
2. «Эдэ хэд бэ?», «Үгэдөө тодо» сэдэбүүдээр тест
3. «САЙНУУ» түсэлөөр пост-бодол
4. Бэлигүүн толи
5. «Ногоон Дара Эхын магтаал» (60, 61, 62-дохи наадамуудта дабтагдаха)
6. Арһан урлал
7. Һэеы урлал
8. Модон дархан
9. Уран баримал

 

НААДАМАЙ ЭРИЛТЭНҮҮД

– Мэдүүлгэ, Согласие дансануудаа   декабриин  18  болотор exexelen@mail.ru гэһэн сахим хаягаар эльгээхэ.

– Тестэдэ орохо һурагша өөрын али сургуулиин ноутбук абаад ерэхэ. Сайт дээрэ регистраци хээд ерэхэ шухала. Анхарагты: пароль, логиноо бу мартагты!

– Урилдаан бүхэндэ бүлэгүүдһээ 1-1 хүн орохо. «Ногоон Дара Эхын магтаал» бүлэгөөрөө сээжээр уншана.

– Басагад буряад заншалаар үһэеэ гүрөөд ерэхэ.

– Соносохо хүдэлмэринүүд радиодамжуулгын эрилтэдэ хүрэхэ ёһотой. Аудиофайл бэшэхэдээ хоолойгоо сэбэрээр шэнгээгты. Диктофондо үлүү абяа, шууяа, түерөө оруулхагүй (холодильник, телевизор, радио, телефон болюулха). Түлижэ байһан галай хүүеэнһээ холо ошохо шухала.

– Анхарагты, аудиофайлаа нэрлэхээ бу мартагты  (һургуули, номинаци, һурагшын нэрэ). Аудиофайлаа диктофон дээрэ бэшэхэдээ, даабари уншахынгаа урда һурагша нэн түрүүн өөрынгөө нэрэ, нютаг, бүлэг – һургуули, ангияа хэлэхэ.

 

НААДАМАЙ ШАТАНУУД

Табан хушуу мал гэгдэһэн морин, үхэр, хонин, ямаа, тэмээгээ үе наhаараа үдхэжэ hууhан буряад зоной ажабайдалые адууhа малhаа амяарнь харахын аргагүй юм. Тиимэһээ эхэ хэлэндээ зорюулһан «Эхэ хэлэн – манай баялиг» гэһэн наадамай шатанууд үндэһэн шагай нааданай буудалнуудай нэрээр нэрлэгдэнхэй.

Шагайнууд хонин, ямаан, морин, үхэр, тэмээн гэһэн ондо ондоо үзэгдэлтэй байдаг юм. Хабтайжа бүхыгөөд унаһан шагайе «хонин»  («бүхэ»), хонхойгоод унаһыень «ямаан»  («хонхо»), бүтүү талаараа өөдөө хараад тогтоһониинь «морин», хээтэй хажуугаараа өөдөө хараһаниинь «үхэр», сомсойгоод тогтошоһониинь «тэмээн»  («ёро») болодог юм.

II ШАТА

МЭДҮҮЛГЫН ЖЭШЭЭ

12 һарын 18  болотор exexelen@mail.ru хаягаар эльгээхэ.

Аймаг ________________________Һургуули___________________________

Хүтэлбэрилэгшэ багшын  (багшанарай) обог нэрэ ______________________

Холбоо бариха утаһан, e – mail: ____________________________________

Бүлэгтэ орохо үхибүүдэй обог, нэрэ, анги:

 

НААДАМАЙ ДҮРИМҮҮД

I ШАТА

ШАГАЙН МОРИН ТАЛА

Холо газарые ойртуулдаг, хариин зониие нэгэдүүлдэг, хазаар дараа хатартай морин эрдэниин нэрэтэй түрүүшын урилдаан.

 

БЭЛИГҮҮН ТОЛИ (10 оноо)

Хоер ёслолой абаха орхихо тухай хэлсэн бэлигүүн толи гэсэн үйлэ. Э-Х. Галшиевай «Бэлигүүн толи» һүүлшын хэблэл. http://ehehelen. ru/wp – content/uploads/2019/01/Beliguun – toli – poslednaya – versiya. pdf

Даабари: «Хоер ёсной абаха орхихо тухай хэлсэнэй бэлигүн толиноос оюун сургахын үедэ маша үйлдэснэй хоертинь» бүлэгэй  115— 173 нюурта үгтэһэн 271-408 сургаалнуудһаа гурбыень  шэлэн абажа, мем (уряа, зарлал зураг) болгогты, тэрэ ажалаа хамгаалагты. Танай зорилго хадаа сургаал соохи үйлэ ушарай һубарил зураглан харуулха бэшэ, һургаалай юрэнхы удха өөһэдөө ойлгожо мем зураха, тэрэнээ хөөрэжэ шадаха.

P.S. «Плакат» гэжэ үгэ оршуулхада уряа, зарлал болохоор зурагууд гээд толи соо үгтэдэг. Һүүлэй үедэ интернет соо плакадай зорилгодо дүтэрхы «мем» гээд нэрлэгдэһэн урлалай зүйл хэрэглэгдэдэг болонхой. «Мем» гэжэ урлалай янза тухай бэшэхэдээ, зураг, фотозураг, видео, үгэ, мэдүүлэл, элдэб тэмдэг, үнгэ, смайлик хэрэглэн, ямар нэгэ ойлгосо олондо мэдүүлхэ, ойлгуулха, тарааха арга гэнэ. Сургаалай удха зүбөөр гаргаха гэжэ оролдогты, нютагайнгаа ламанартай зүбшэн хөөрэлдэгты.

 

ШАГАЙН ХОНИН ТАЛА

Ууса дүүрэн хэшэгтэй, урдаа хараха хушуута мал, хонгор дайдымнай шэмэг – хун сагаан хонин эрдэниин нэрэтэй хоёрдохи тэмсээн.

«БАЯН ХЭЛЭТЭЙ АРАД – ЕРЭЭДҮЙТЭЙ»

а) Даабаринууд:

«МОНГОЛ ОРОН. АЯНШАЛГЫН ЗАМ» – сэдэб дабталга.  Өөрынгөө  һанамжа бодол, хүсэл гуйлтаяа яагаад  дамжуулхаяа эдэ сэдэбүүдһээ али нэгыень шэлээд, диалогтой хөөрөө бэлдэгты. (рассказ с диалогом)

Сэдэбүүд :

1. Улаан-Баатарай “Захаа” гү, али ”Наран туул” дэлгүүртэ. Нарантуул зах
2. Сайлалгын газарта (кафе, ресторан). Цайны газарт
3. Үндэһэтэнэй цирк гү, али  театрта – Үндэсний цирк эсвэл театр  руу явах
4. Чингис хаанай 40 метр үндэртэй хүлэр болон үндэһэтэнэй хүреэлэн Тэрэлжэдэ –  Чингис хааны 40 метр өндөртөй хүлэр болон Тэрэлжид ундэсний хүрээлэн

Эдэ ссылкэнүүдые хэрэглэжэ болоно:

Путешествие в Монголию: когда ехать и что посмотреть https://sport-marafon.ru/article/puteshestvie-v-mongoliyu-kogda-ekhat-i-chto-posmotret/

http://www.touristinfocenter.mn/cate9.aspx

https://t.me/From_Mongolia Разговорный монгольский язык с переводом и озвучкой

Словари-толинууд. https://www.prlib.ru/item/363197, https://www.studmed.ru/view/kruchkin-yu-bolshoy-sovremennyy-russko-mongolskiy-mongolsko-russkiy-slovar-2006_e86eed10d66.html

Кручкин Ю. Современный русско-монгольский — монгольско-русский словарь. 2006 Словарь Ю. Кручкина

б) Даабари. Энэ  үгүүлэл анхаралтайгаа уншагты.

1. МАЛ СЭТЭРЛЭСНИЙ ТУС ЭРДЭМ

Урьд Энэтхэгийн оронд Сувихант хэмээх нэгэн тэрс номт хаан байж. Тэр хаан халуун бүлээн мах цусанд дуртай бөгөөд олон амьтныг хороожээ. Түүнийхээ нүглээр халуун хүйтэн арван найман тамын доторхи Очир там гэгчид төрж зуун удаа үхээд зуун удаа эргэж эдгэдэг ийм зовлонг үзжээ. Бурхан багшийн шавь Ананд тэрхүү хааны зовлонг үзээд Бурхан багшаас тэр тамд төрсөн хаан яагаад ингэж зовж байна вэ гэж асуувал Бурхан багш: Тэр хүн мах цус идэх дуртайгаас олон амьтан хороосон үйлийнхээ үрийг нь одоо амсаж байгаа юм хэмээн айлдлаа. Ананд Бурхан багшаас “Түүнийг тамаас яаж гаргах вэ” гэж асуулаа. Бурхан багш “Тэр хүн хэрэв тамаас гаръя гэвэл хүний ертөнцийн оронд амьтан сэтэрлэвэл гарч чаднаа” гэв. Ананд тэр хүний төлөө амьтан сэтэрлэсэнд мөнөөх хаан Очир тамаас гарсан байна. Сэтэрийн түүх домог ийм билээ.

Харин одоо мал сэтэрлэснээр ямар ач тус ирдгийг өгүүлье. Амьтны насыг мөнхлөх буюу сэтэрлэх нь гэлэнгийн санваар хүртээд ариунаар сахисантай адил буяныг хураах юм. Нэгээхэн хонийг сэтэрлэхэд нэгэн удаагийн муу заяаны зовлон арилах юм. Нэгээхэн ямааг сэтэрлэхэд долоон удаа амсах муу заяаны зовлонг арилгах юм. Амьдралдаа зуун хүн, зуун адуу алсан тийм нүгэл байлаа гэхэд нэгээхэн амьтан сэтэрлэхэд тэр нүгэл арилах юм. Арван гурван амьтныг сэтэрлэхэд нэгэн түмэн галавт хураасан нүгэл хилэнц арилах юм. Нас нь барагдаж үхэхдээ тулсан хүний төлөө мал сэтэрлэж амийг нь аварвал тэр хүний нас уртсана. Хэрвээ нэг хүн гурав хоногоос хэтрэлгүй үхэх болсон байхад, арван гурван амьтныг сэтэрлэвэл тэр хүн гурван жилээр нас нь эргэлзээгүй уртсана. Сэтэртэй нэгхэн малыг алахад зуун хүн алсантай тэнцэх нүглийг хураадаг. Сэтэртэй малыг хорооход тийм мэтийн гэм эрүү байдаг гэж Бурхан багш бээр сударт зарлигласан байдаг.

Тиймээс сэтэрлэх болон амийг нь зольж аврах нь нас нь богиноссон хүн насаа уртасгах, өвчинд шаналсан хүн өвчнөөс хагацах, эдээр ядуу хүн эд хөрөнгөтэй болох зэрэг цаглашгүй их ач тустай агаад муу бүгдээс салж ангжрахын гагц шилдэг арга гэж судар дандарын олон шастираас тус эрдэм, ач буяныг нь өгүүлж номлосон бөгөөд тийнхүү малыг сэтэрлэснээр ач тус үлэмж их өгүүлж баршгүй ч гэлээ хураангуйлан өгүүлбээс арав дор хувааж болно.

1. Хойт төрлүүдэд муу заяанд төрөх үүдийг хаагаад амар сайн заяанд төрөх.
2. Цаг бусын үхэл (зуурдаар нас барах)-ээс буцаж, нас уртсаж, он удаан жил наслах.
3. Дөрвөн зуун дөрвөн зүйл өвчин (Өвчин бүхнээс) лүгээ хагацаж, амар жаргалтай сайхан амьдрах.
4. Өвчтэй хүн байлаа гэхэд уусан эм нь хүчтэй, өвчнөөс салах.
5. Эд таваар, эдлэл хэрэглэл дэлгэрэх.
6. Од гараг сааны өвчин ба элдэв ад зэтгэрт үл хорлогдох.
7. Буяны цагаан зүгийн сахиус нар тэтгэн дэмжиж, мөн бас бусдад хүндлэгдэн өргөгдөх.
8. Дараа төрөлдөө өөрөө бээр ном номлох нөхөрт болгох.
9. Өөрийн хүссэн хэрэг бүгд амар хялбар бүтэх.
10. Чухаг дээд гурван эрдэнийг илтэд үзээд номын цогийг эдлээд, ханьцашгүй бодь хутгийг олох зэрэг болой.

Сэтэр нь тэрхүү амьтны амийг зольж аварсан өдрөөс эхлэн хэзээ өөрийн жамаар үхэхийг хүртэл хайрлан хамгаалж, харж маллаж явсаар байх ёстой бөгөөд хэрвээ үхлээ гэхэд махыг нь үл идэх, унаж болон ачаа ачиж үл болох, биеэс ноос үсийг үл авах тэргүүтнийг гүйцэтгэх аваас сэтэр нь утгаараа болж байгаа болой.

2. Энэ үгүүлэлэй удхаар багшатаяа, нютагайнгаа, гэр бүлынгөө аха захатанаар хөөрэлдэгты. Үгтэһэн асуудалнуудта тодо харюу монгол хэлэн дээрэ  үгэгты.

– Сувихант хаанай Ошор тамаһаа яажа гараһан тухай домог хөөрэгты.

– Малай  ами абарһанай аша туһа  тухай юун гээд хэлэгдэнэб? (… нэгэ хониной ами  абарбал, нэгэ муу хуби заяанай зоболон һалаха…г.м.)

– Домогой удхаар  тобшолол хэжэ, арбан хуби болгожо хэһэн  хубаари соонь ямар   аша туһа тухай  хэлэгдэнэб,тоолон хэлэгты.

– Сэтэр, мал  сэтэрлэхэ гэжэ  юун бэ, энэ ёһо тухай юу мэдэхэ болообта?

 

б)  Бүлэгэй нэгэ гэшүүн сайт дээрэ регистраци хэхэ,  удаань маанадай дурадхаһан тест энэ урилдаанда ороод,  дүүргэхэ аргатай. Сайт https://xesheel.exexelen.ru/ Как проверять вопросы: дээрэ үгтэһэн тестнүүдээр бэеэ һорихо,  мэдэсээ бэхижүүлхэ аргатай. Регистрация и запись на курс: https://disk. yandex. ru/i/qnlziaYiWptcmg

Тестовэ даабари дүүргэлгын даабарида бүлэгһөө 1 хүн орохо ёһотой. «Эдэ хэд бэ?», «Үгэдөө тодо» гэһэн сэдэбээр тестнүүдые дүүргэхэ даабари https://xesheel.exexelen.ru Урилдаанда бэлдэхэдээ,  https://buryadxelen.com/ сайт дээрэһээ  энэ сэдэбээр үгтэһэн  наадануудаар һорилго хэгты.

Я. Ивахиновагай «Асуудалнууд,  тестнүүд,  оршуулганууд» ном соо 83-86, 93-96  хуудаһануудта     үгтэһэн асуудалнуудые    анхарагты, ажалайнгаа  хэрэгсэл-ноутбугаа абаад ерэгты.

 

в) Санамжа – комментаринууд. 0 – 10 оноо

Хүндэтэ үхибүүд! «САЙНУУ!» гэһэн түсэлэй «Шагна» гэжэ нэрэтэй аудиогид 2023 оной сентябрь һарада гараа. Улаан-Үдэ хотодо ажаһуугшад түрэл хотодоо дура зүрхөө нээһэн аудиогидүүдэй 97 хөөрөөнүүдые ород, буряад хэлэн дээрэ соносохо аргатай болоо. Манай гидүүд соо элдэб нютагай, угай, наһанай, мэргэжэлэй хүнүүд. Хөөрөөнэйнь сэдэбүүдшье олон: хото городтой түрүүшын уулзалга, түүхэтэ газарнууд, түрэл гудамжа, һуралсалай эмхи гээд, Улаан-Үдэ хотын олондо мэдэгдээгүй түүхэ, арад зон соо алдаршаһан газарнууд, юрын дурсалгануудһаа хизаар ороноо шэнжэлгын сэдэб хүрэтэр.

Нэн түрүүн тус бүлэгтэ https://vk.com/khii_morin ороод, подписка хээд, постнуудтаа лайкнуудые табигты, нүхэдөөрөө хубаалдагты. Бүлэг бүхэнһөө гурбан һанамжа – комментарий бэшэхэ даабари үгтэнэ (эдэ 3 постнууд доро).

1. https://vk.com/khii_morin?w=wall-553157_7031 8 Об авторе гимна Жалсараева Рада
2. https://vk.com/khii_morin?w=wall-553157_7032 82 Новогоднее оформление / Шэнэ жэлэй хасуури Болхоев Содбо
3. https://vk.com/khii_morin?w=wall-553157_7033 43 Знакомство с Улан-Удэ / Улаан-Үдэтэй танилсаһан тухай Аюшеев Дамба

Һанамжануудта эрилтэ: Шагнаад, өөрын һанамжа-комментаридаа өөрын хандаса, бодол, ойлгосо тайлбарилха, хөөрэһэн ушарта өөрын сэгнэлтэ үгэхэ. Ниислэл хототой холбоотой өөһэдынгөө һонин ушар оруулжа болоно. Нютаг хэлээ хэрэглэн бэшэхэ. Өөһэдын арга боломжоор энэ даабари дүүргэгты. Нэрэ обогоо, һургуулияа бэшэхээ бу мартагты.

– Бэшэһэн комментарияа МP3 аудио файл болгожо уншаха  (аудиофайлай эрилтэнүүд положениин дээрэ);

– Табиһан һанамжа-комментариингаа ворд вариантын скриншот хэхэ;

– Аудио, скриншот хоёроо exexelen@mail.ru хаягаар 12 сарын 18 болотор ябуулха

 

ШАГАЙН ҮХЭР ТАЛА

Буян хэшэг уряалая

«Ногоон Дара Эхын магтаал» уншахадаа, үгэнүүдынь зүбөөр, сээжээр, тодоор үгүүлэн, бүлэгөөрөө уншаха гэһэн даабариин эрилтэ дүүргэхэ шухала!

www. ehehelen.ru гэһэн сайтын номой һан соо «Ногоон Дара эхын магтаал» татажа абаад, зүбөөр уншаха. Хоороор уншахынгаа урда һурагшад нэн түрүүн өөһэдынгөө нэрэ, нютаг, бүлэг – һургуули, ангияа хэлэхэ.

 

ШАГАЙН ЯМААН ТАЛА

Һүбэлгэн гээшэнь аргагүй, хурдан түргэниинь гайхалтай, бэлшээриин һайниие бэдэрдэг, бэрхэшээл гэжэ мэдэдэггүй ямаанай зан абариие һайшаажа орохо урилдаан

Оёдолшо басагад арһан урлал, һэеы урлал гэһэн хоёр шэглэлээр хүдэлхэ. Хэһэн оёдол тухайгаа 2 мин соо хөөрэхэ. Хөөрэһэнтнай 0 – 2 оноогоор, гол ажалтнай 0 – 8 оноогоор сэгнэгдэхэ. Дүн гаргалгада 0 – 10 ниитэлһэн оноо табигдаха.

а) Арһан оёдол

–   наадамда түрүүшынхиеэ ерэһэн басагад өөһэдтөө тааруу  сээжэбшэ оёод, 2-3 наһанай хүүгэдтэ таараха дэгэлэй хэб хээд асарха.

–   наадамда ябадаг  басагад  урда нааданда оёжо эхилһэн сээжэбшэеэ дүүргээд, 5-6 наһанай  багашуулда таараха  дэгэлэй хэб  асарха.

—   Хониной элдэһэн арһаар, али хэрэгһээ гараһан арһан дэгэлээр  (дубленко, хүнжэл, хүүртиг…) оёнобди. Оёходо хэрэгтэй юумээ абаад ерэхэ: канцелярска хутага, хурса хайша, шугам, хурабша, карандаш гү, али ручка, арһа оёдог тусхай зүү — тэбэнэ бэшэ, №10 ниидхэ.

– 2 минутын туршада яагаад оёхо (оёһон) тухайгаа хөөрөө, зугаа хэхэт. Арһан хубсаһан бэедэ һайн нүлөөтэй эдлэл юм. Юунэй арһа, оёдолой ямар зүү хэрэглэнэбта, яагаад хэб бэлдээбта, юу оёжо дүүргээбта г.м. тухай  хэһэн хөөрөөндэ- 2 оноо , даабари- ажалтнай  8 оноо хүрэтэр сэгнэгдэхэ.

б) Һэеы урлал.

– 50х50 хэмжүүртэй  сэбэрхэн  һэеы шэрэжэ оёхо ажалда бэлдээд асарха;

– һэеы шэрэхэ зүү, утаһатай ерэхэ;

– Тэмээнэй дүрэ-сувенир һэеыгээр бүтээхэ даабарияа дүүргээд асарха;

– Һэеы шаахайн (тапочкын) хэб асарха.

 

– Хун шэнги дун сагаан һэеы хаана хэрэглэжэ болохоб, юрын бүдөөр оёһонһоо һэеыгээр урлахада хэр хүндэб, оёдолой ямар янзануудые хэрэглээбта, һэеы оёдолдо эгээл шухалань юун бэ гэхэ мэтэ асуудал тодолон, өөрынгөө һанамжа бодолоо хэлэхэ. Гэрэйнгээ даабари яажа дүүргэһэн тухайгаа  (пошаговое описание работы 2 мин.) тодорхойгоор хөөрэжэ үгэхэдэ 2 оноо нэмэгдэхэ.

Удаадахи наадамда хэрэглэхэ һэеы худалдан абахат, 1 п.м. һэеы 300 түхэригтэ  (50% хямдаралтай). Оёдолшондо хэрэгтэй хэрэгсэлнүүдые – хурса хайша, шугам, хурабша, карандаш гү, али ручка, утаһа – ниидхэ асарха.

ШАГАЙН ТЭМЭЭН ТАЛА

Арад зоноо тэдхэдэг, элинсэгэйнгээ нютагта заяан гэжэ магтуулһан ажалша, бүхэриг тэмээндэ зорюулагдаһан шата. Эжы абын дүршэл халан абаха басагад, хүбүүдтэ зорюулагдаһан урилдаан.

а) Модон урлал. Монгол тэмээн .  Хэмжүүр: үндэрынь 20 см .

Дарханайнгаа ажал тухай 2 минута соо удаа дараалуулан хөөрэжэ үгэгты  (пошаговое описание работы).

Танай хэһэн хөөрөөн амяараа сэгнэгдэхэ: гол ажал –  8,0 оноо, хөөрэһэн – 2,0 оноо.

 

б) УРАН БАРИМАЛ  (пластилин)

Хун шубуун.   Хэмжүүр: Щндэрынь: 15 см.   Даабариин эрилтэдэ үгтэһэн хэмжүүрһээ үлүү дутуу байхагүй. Өөрын бодолоор  гоёожо болоно. Пластилинаар урлаһан ажалайнгаа һубарил тухай 2 минута соо удаа дараалуулан хөөрэжэ үгэгты (пошаговое описание работы). Танай хэһэн хөөрөөн амяараа сэгнэгдэн, гол дүн гаргалгада ниитэлһэн 0 – 10 оноо табигдаха.

ШАНГУУД ТУХАЙ

1, 2, 3-дахи һуури эзэлһэн һурагшадай бүлэгүүдтэ ба тэдэниие бэлдэһэн багшанартань диплом болон мүнгэн шан  (30 мянга, 20 мянга, 10 мянган түхэриг) мүн тусхай бэлэгүүд барюулагдаха.

ХЭРЭГЛЭХЭ НОМ ЗОХЁОЛ

1. С. Д. Бабуев, Ц. Ц. Бальжинимаева «Буряад зоной урданай һуудал байдалай тайлбари толи» У – Ү, 2004;
2. https://buryadxelen. com/»Буряад хэлэн» гэһэн сахим һураха бэшэгэй «Минии бэе», «Ёһо заншал», «Буряад арад», «Эхэ нютаг»;
3. Бэлигүүн толи http://ehehelen. ru/wp – content/uploads/2019/01/Beliguun – toli – poslednaya – versiya. pdf;
4. «Учение Пандито Хамба Ламы Д. Д. Этигэлова», 2016, 2017, 2018, 2019; 2020; 2021. Ссылкэ: https://docs. google. com/document/d/1ejak22tQ0qVnAr_lr8LIgBuv7LaNDtRtdbjHDGftpQs/edit# heading=h. 3dpy54d6sgj9
5. «Буддаадын шажанай үгын тайлбари толи», «Даши Чойнхорлин» университедэй хэблэл, Ивалга, 2016 он;
6. «Буряад үнэн» сонин болон бусад сонин, сэтгүүл, номууд;
7. Галдан Ленхобоев «Ашатын һайхан заяан» ном татажа абагты: http://soyol. ru/culture/books/4356/
8. Лодон Линховоин «Лодон багшын дэбтэрһээ» ном татажа абагты: http://soyol. ru/culture/books/4357/
9. Сүлжээндэ ороод, фейсбук холбоондо Хамба лама Дамба Аюшеевэй хуудаһа хараха;
10. «Буряад хэлэнэй тобшо тайлбари толи», У – Ү, 2004
11. http://soyol. ru/bur/
12. Л. Шагдаров. К. Черемисов. Буряад – ород толи, У – Ү, 2006

 

Санамжа – комментаринууд. 0 – 10 оноо  / Мнение-комментарии

Хүндэтэ үхибүүд! «САЙНУУ!» гэһэн түсэлэй «Шагна» гэжэ нэрэтэй аудиогид 2023 оной сентябрь һарада гараа. Улаан-Үдэ хотодо ажаһуугшад түрэл хотодоо дура зүрхөө нээһэн аудиогидүүдэй 97 хөөрөөнүүдые ород, буряад хэлэн дээрэ соносохо аргатай болоо. Манай гидүүд соо элдэб нютагай, угай, наһанай, мэргэжэлэй хүнүүд. Хөөрөөнэйнь сэдэбүүдшье олон: хото городтой түрүүшын уулзалга, түүхэтэ газарнууд, түрэл гудамжа, һуралсалай эмхи гээд, Улаан-Үдэ хотын олондо мэдэгдээгүй түүхэ, арад зон соо алдаршаһан газарнууд, юрын дурсалгануудһаа хизаар ороноо шэнжэлгын сэдэб хүрэтэр.

Дорогие дети! Презентация аудиогидоы «Шагна» проекта «САЙНУУ!» прошла в сентябре 2023 года. 97 горожан признались в любви к родному городу в рассказах на русском и бурятском языках. Наши гиды – люди самых разных профессий, возраста, происхождения и из разных р-в. И темы у них самые разные: первая встреча с городом, исторические достопримечательности, родные улицы, учебные заведения, а также про неизвестные страницы из истории Улан-Удэ,  полюбившиеся горожанам места  как из уст простых горожан, так и известных краеведов. 

Нэн түрүүн тус бүлэгтэ https://vk.com/khii_morin ороод, подписка хээд, постнуудтаа лайкнуудые табигты, нүхэдөөрөө хубаалдагты. Бүлэг бүхэнһөө гурбан һанамжа – комментарий бэшэхэ даабари үгтэнэ (эдэ 3 постнууд доро).

В первую очередь, зайдите в эту группу  https://vk.com/khii_morin  поставьте лайки этим постам, поделитесь с друзьями.  Каждой команде дается задание написать 3 комментария под этими тремя постами.

1. https://vk.com/khii_morin?w=wall-553157_7031 8 Об авторе гимна Жалсараева Рада
2. https://vk.com/khii_morin?w=wall-553157_7032 82 Новогоднее оформление / Шэнэ жэлэй хасуури Болхоев Содбо
3. https://vk.com/khii_morin?w=wall-553157_7033 43 Знакомство с Улан-Удэ / Улаан-Үдэтэй танилсаһан тухай Аюшеев Дамба

Һанамжануудта эрилтэ: Шагнаад, өөрын һанамжа-комментаридаа өөрын хандаса, бодол, ойлгосо тайлбарилха, хөөрэһэн ушарта өөрын сэгнэлтэ үгэхэ. Ниислэл хототой холбоотой өөһэдынгөө һонин ушар оруулжа болоно. Нютаг хэлээ хэрэглэн бэшэхэ. Өөһэдын арга боломжоор энэ даабари дүүргэгты. Нэрэ обогоо, һургуулияа бэшэхээ бу мартагты.

Требования к комментариям: Послушайте, в своем мнении – комментарии изложите свое отношение, мысль и понимание, постарайтесь дать оценку рассказанному. Можете поделиться своими приключениями, связанными со столицей. Можно писать на своем диалекте.  Выполнив задание, не забудьте указать свой имя и школу.

– Бэшэһэн комментарияа МP3 аудио файл болгожо уншаха  (аудиофайлай эрилтэнүүд положениин дээрэ);

– Табиһан һанамжа-комментариингаа ворд вариантын скриншот хэхэ;

– Аудио, скриншот хоёроо exexelen@mail.ru хаягаар …. болотор ябуулха

– Написанный комментарий необходимо прочитать в формате МP3 (требования к аудио смотрите выше)

– Сделайте скриншот комментария на сайте

–  Скриншот, и аудио отправляйте на почту exexelen@mail.ru  до 18.12.2014 г.