Блиц-урилдаан. ХХ наадам

Эхэ нютаг Буряаднай

Хүндэтэ үхибүүд! Урда жэлнүүдэй 11, 13, 16-дахи наадамуудта бэлдэһэн асуудалнуудаа дабтан харая.

1. Байгал далай хэды наһатай гэжэ багсаамжалагдадаг бэ?
2. Байгал далайда хэды гол горход шудхан ородог бэ?
3. Зунай үедэ Байгалай уһан хэды градус болотор бүлеэдэдэг гэжэ тодорхойлогдонхойб?
4. Байгал хэды олтирогуудтайб?
5. 74 км утатай эгээл томо олтирогынь нэрлэгты
6. Байгалые монголнууд юун гээд нэрлэдэг байһан бэ?
7. Байгалһаа ямар мүрэн урдан гарадаг бэ?
8. Байгалда шудхадаг эгээл ехэ гол нэрлэгты
9. Байгалда хэды янзын загаһад амидардаг бэ?
10. Байгал далайда амидардаг энэ загаһан хашарһагүй, доторынь нэбтэ харагдадаг. Нэрлэгты
11. Байгалай эгээл мэдээжэ, суутай загаһа нэрлэгты
12. Байгал далай үндэр хадануудаар хүреэлэгдэнхэй. Байгалай урда таладань ямар хада бииб?
13. Байгал далай дээрэ хэды һалхинууд хүдэлдэг бэ?
14. Байгалай эгээ хүсэтэй һалхин хадаа…
15. Байгалай эгээ багахан олтирог
16. Байгал шадар тогтоһон үндэһэтэнэй паркнуудые нэрлэгты
17. Байгалһаа гараһан Ангар мүрэн ямар мүрэндэ шудхан ородог бэ?
18. ЮНЕСКО-гой Конвенциин хэлсээнэй шиидхэбэреэр хэды ондо Байгал далай бүхэдэлхэйн соёлой ба байгаалиин нөөсэ баялиг гэжэ соносхогдооб?
19. Байгал эгээл гүнзэгы газартаа хэды метр болодог бэ?
20. Байгал дээрэ хэды хушуунууд (мыс) бииб?
21. Байгалай эгээ ехэ тохой (залив)
22. Ябагаар ябаа һаа, Байгалые хэды үдэрэй туршада тойрохоор бэ?
23. Нерпэ гэхэдээ… буряадаар
24. Хаб загаһадай наһанай хэмжүүр дунда зэргээр хэдыб
25. Омоли загаһан дунда зэргээр хэды соо амидардаг бэ?
26. Байгал соо хэды янзын замаг түхэлэй ургамалнууд тоологдодог бэ?
27. Байгалай амитадай аймагта хэды түхэлэй амитад амидардаг бэ?
28. Мыс Святой Нос гэхэдээ, буряадаар юун гээд нэрлэнэбибди?
29. Байгал ямар һарада мүльһэнһөө сүлөөрдэг бэ?
30. Байгалда дүтэ ямар курортнууд бииб?
31. Байгалай тоһон жараахай түрьһэ хаяжа олошордог гү, али…
32. Байгалай һүлдэ гэжэ нэрлэгдэһэн шубуун
33. Байгалай баруун урдаһаа зүүн хойшоо зубшан үлеэдэг һалхиие зүбөөр нэрлэгты
34. Байгал эгээл үргэн газартаа хэды модо болодог бэ?
35. Байгал дээрэхи эгээл дулаан газарта жэлэй дунда зэргын агаарай байдал +04 градус болодог. Хаана?
36. Байгал далай дээрэ хэды бухтанууд гэхэ гү, али дутуу хаагдаһан эрье шадарай нуурай хубинууд бииб?
37. Байгалай уһан дэлхэйн бүхы дабһагүй сэбэр уһанай хэды процент болодог бэ?
38. Хэды онуудаар Байгалые тойроһон түмэр харгы баригдаһан түүхэтэйб?
39. Байгал шадарай дайдада ехэнхидээ ургадаг модод гэбэл. Нэрлэгты
40. Хэды ондо буряадууд Орос гүрэнэй мэдэлдэ ороо һэн бэ?
41. Хэды ондо Буряад-Монголой АССР тогтоһон бэ?
42. Буряад-Монголой республика нэрэеэ хэды ондо Буряадай Автономито республика гэжэ нэрэтэй болооб?
43. 4 1992 ондо республикамнай юун гээд нэрлэгдээб?
44. Респуликамнай урда зүгһөө ямар гүрэнтэй зэргэлнэб?
45. Буряад республикын баруун талада оршодог республика нэрлэгты
46. Дэлхэйн али хубида манай республика оршодог бэ?
47. Декабристнуудай музей Буряадай али нютагта бииб?
48. Хяагта хотын Хизаар ороноо шэнжэлгын музейдэ хэн эрдэмтын нэрэ олгогдонхойб? (Вл Обручевой)
49. Улаан-Үдэ хото анхандаа юун гээд нэрлэгдэдэг һэн бэ?
50. Буряад орондо хэды хото городууд бииб?
51. Дэлхэйн эгээл ута үйлсэтэй тосхон Буряадта бии гэжэ тодоронхой. Нэрлэгты
52. Буряадта хотын түхэлэй хэды тосхонууд бииб?
53. Хёлго мүрэн Буряадай ямар аймагуудай дэбисхэр дээгүүр урдан гаранаб?
54. Хяагта хото хэды ондо тогтоһон түүхэтэйб?
55. Буряадтамнай хэды хүдөө һууринууд бии гэжэ бүридэлдэ абтанхайб?
56. Советскэ Союзай Герой, Зэдын Дээдэ Ториһоо гарбалтай энэ хүнэй хүшөө Петропавловка тосхондо бии. Тодорхойлогты
57. Энэ аймагта гуннуудай байрын үзэгдэлнүүд түүхын хүшөө боложо дансалагданхай юм. Хаана, ямар нютагта?
58. Матвей Хангаловай нэрэмжэтэ музей шэглэлээрээ юунэй музей болоноб?
59. Буряадай Гүрэнэй Х.Намсараевай нэрэмжэтэ драмын театр хэды ондо байгуулагдааб?
60. Өөрлиг тосхон ямар аймагай түб болодог бэ?
61. Манай ниислэл хото хэды ондо Улаан-Үдэ гэжэ нэрэтэй болооб?
62. Буряадтаа мэдээжэ болоһон уран зохёолшод: Ольга Серова, Андрей Румянцев, Константин Карнышев гэгшэд ямар нютагайб?
63. Япон гүрэндэ амжалтатай барилдажа ябаһан сумоист Анатолий Михаханов ямар нютагайб?
64. Һур харбалгаар Олимпиин нааданай мүнгэн медальда хүртэһэн буряад басаган?
65. Буряад эхэнэрнүүдтэ зорюулһан хүшөө ямар нютагта тогтоогдооб, хэндэ зорюулагданхайб?
66. Хэнэй зохёохы замда зорюулагдаһан музей-бууса Буряадтамнай бииб?
67. Бүхы буряадуудай амгалан байдал сахиха хии морин хаана хиидхэгдэдэг болооб?
68. Буряадууд хуушан монгол хэлэн дээрэ ном судараа үзэжэ байһанаа, хэды онһоо кирилл бэшэгтэ ороһон түүхэтэйб?
69. Аха нютагые уулын орон гээд нэрлэнэбди. Ямар хада энэ нютагай дэбисхэр дээрэ бииб?
70. Үдэ гол ямар аймагуудые холбон урдадаг бэ?
71. Сэлэнгэ мүрэнэй адагта ямар аймаг оршодог бэ?
72. Үбэр-Байгалай хизаар хэды аймагуудтайб?
73. Галуута нуурай эрье шадар түбхинэһэн аймаг
74. Дэлхэйн Буддын шажантанай ном хэблэлгын хүшөөнүүдэй нэгэн «Ганжуур» гэжэ судар хаана хадагалагданаб?
75. Россиин Герой Алдар Цыденжапов ямар нэрэтэй онгосо дээрэ алба гарааб?
76. Хурамхаанай ямар нютаг тэндэхи хадынгаа нэрээр нэрлэгдэдэг бэ?
77. 12-дугаар Хамба лама Даши-Доржо Этигэловэй субаргада хаана ошожо мүргэхэбта?
78. Ламанарай сэсэрлиг гэжэ нэршэһэн мүргэлтэ газарта зальбархадаа, өөрыгөө Буддын шажантанби гэжэ сэдьхэлээрээ мэдэрхэ нангин газар хаана бииб?
79. Усть-Орда тойрог хэды ондо Эрхүү тойрогой мэдэлдэ ороһон бэ?
80. Усть-Ордае нютагайнь зон юун гээд нэрлэдэг бэ?
81. Бүмбэрсэг дэлхэй дээрэ хамта дээрээ хэды буряадууд ажаһуунаб?
82. Буряад Уласта һуудаг буряадуудай тоо хэдыб?
83. Зэдын аймагай түб тосхониие буряадаар юун гээд нэрлэдэг бэ?
84. Хяагтын аймагай дэбисхэр дээгүүр ямар хоёр ехэ мүрэн урдан гарадаг бэ?
85. 1-дэхи Хамба лама Дамба-Даржаа Заяевай дурасхаалда зорюулһан субарга хаана бүтээгдэнхэйб?
86. Ород гүрэндэ эгээ түрүүлэн тогтоогдоһон Байгаалиин хүреэлэн (заповедник) манай Буряадта, нэрлэгты ямар, хэзээ?
87. Буряадай түрүүшын дасангуудай нэгэн – Тамчын дасан ямар аймагтаб?
88. Сайлагай хүүюур гэжэ үзэсхэлэн һайхан газар хаана бииб?
89. Янжима бурханай дүрэ шулуун дээрэ мүндэлһэн түүхэтэй. Энэ ехэ үргэлтэй газар хаанаб?
90. Хэжэнгэ нютагай тахилтай, мүргэлтэй хадын хормойдо 1759 ондо эгээ түрүүшын дуган баригдаһан юм. Нэрлэгты
91. Намсарай сахюусанай ордон хаана, ямар нютагта бодхоогдонхойб?
92. 2500 жэлэй саана бүтээгдэһэн Зандан Жуу бурханай ордон хаана оршодог бэ?
93. Дэлхэйн арадуудай баялиг-бүтээл гэжэ тоологдодог энэ зохёол монголшуудай эгээ түрүүшын уран зохёол гэжэ тоологдоно
94. Буряад уран зохёолой дээжэ зохёол “Бэлигүүн толи” хэн бэшэһэн бэ?
95. Зэдын аймагтай зэргэлһэн Буряадайнгаа аймагуудые нэрлэгты
96. Байгалай дасан гээд, хаана, ямар нютагта бодхоогдоһон дасан нэрлэнэбибди?
97. Буряад Уласай гербын дээдэ талада юун зураатайб?
98. Буряадууд сооһоо эгээ түрүүлэн генерал-майорой зиндаада хүртэһэн Советскэ Союзай Герой хэн бэ
99. «Байгал» гэһэн дуу хатарай театр энэ жэл Ородой Холбоото Уласай юун гэжэ түсэлэй (проектын) илагшад боложо тодорооб?
100. Буряад Уласай тугай 3 үнгэ ямар һубарилтайб, нэрлэгты
101. “Шуһата зэбүүн саг”гэһэн түүхэтэ зохёол хэн бэшээб?
102. Манай Буряадта эдэбхитэйгээр 5 хушуун малай хэдыень үдхэнэб, нэрлэгты
103. Буряадайнгаа суута талануудые нэрлэгты
104. Буряадай түрүүшын эрдэмтэн Доржо Банзаров тухай болон хэдэн ехэ зохёолнуудые бэшэһэн Загарай нютаг тоонтотой уран зохёолшо
105. Эдэ хэд бэ: Һасаран Линховоин, Шираб Чимитдоржиев, Алексей Бадаев?
106. Буряад хэлэн Буряад Уласай гүрэнэй хэлэн гээд хэды онһоо тоологдоноб?
107. Монгол туургата арадуудай ёһолдог табан ехэ Хаан уулын хоёрынь Хяагтын аймагай дэбисхэр дээрэ оршодог. Нэрлэгты
108. Хориин аймагай дэбисхэр дээгүүр урдадаг Хүрбэ, Анаа, Чисан, Худан гэдэг багашаг гол горхонууд ямар ехэ голдо шудхан ородог бэ?
109. Дэмшэг Сүмэ, Үүдэн Сүмэ гэһэн үргэлэй ехэ газарнууд хаана бииб?
110. Хамар-Дабаанай урда хажууда һуурижаһан энэ аймагай дэбисхэр дээрэ Уран Дүшэ, Хайрхан-Таабай болон бусад үндэр мүргэлтэй газарнууд оршодог. Хаана?
111. Муяын аймагай түб тосхон…
112. Хэжэнгын аймагай дэбисхэр дээгүүр һэтэ урдажа гарадаг гол нэрлэгты
113. Бодисадба Манзашриин ордондо ошожо мүргэхэ гэбэл, хайшаа зорихобта?
114. Байгал шадарай аймагай түб һуурин нэрлэгты
115. Халуун аршаантай Горячинск курорт ямар аймагай дэбисхэр дээрэ байдаг бэ?
116. Байгал далайн зүүн урда эрье зубшаад, Хамар-Дабаанай ара талаар байдаг Буряадай аймаг нэрлэгты
117. Ородой мэдээжэ хубисхалагшын (революционерэй) нэрээр нэрлэгдэһэн Буряад Уласай хото
118. Мухар-Шэбэрэй, Бэсүүрэй, Тарбагатайн, Сэлэнгын аймагуудые холбон урдадаг гол нэрлэгты
119. Хяагта хотоһоо 30-аад модоной зайда оршодог энэ нуурай оёорой шабар хүнэй эмшэлэлгэдэ үргэнөөр хэрэглэгдэдэг. Нэрлэгты
120. Хонгор Уула, Жэмһэг гэһэн хүнэй бэе элүүржүүлгын газарта ошохо гэбэл, хайшаа зорихобта?
121. “Мэргэдэй хэрэм” гэжэ байгаалиин хүшөө республикын али аймагай дэбисхэр дээрэ бииб?
122. Яруунын аймагай хилэ дээрэхи “Уянгын сэсэрлиг” хэдтэ зорюулагдаһан бэ?
123. Енисей (Үлэг-Хэм, Горлиг) мүрэндэ шудхан ородог Буряадай голнуудые нэрлэгты
124. Ленэ (Зүлхэ) мүрэндэ ородог Буряадай голнуудые тодорхойлогты
125. Байгал далаймнай томо-томо хада уулануудаар хүреэлэгдэнхэй. Урда таладань байдаг хада нэрлэгты
126. Буряадай эгээл залуу хото
127. Буддын шажанай элитэ санаартан байһан, 1894 ондо Баргажанай дасанай шэрээтээр һунгагдаһан лама. Хэн бэ?
128. «Россиин алтан бартаа» гэжэ 18-дахи зуун жэлһээ алдаршаһан Буряадай нэгэ хото. Нэрлэгты
129. 100 гаран элдэб ондоо үбшэ аргалха шэдитэй аршаануудай гаража байдаг газар хаана байдаг бэ, юун гээд нэрлэгдэдэг бэ?
130. Эдэ хэд бэ: Лариса Сахьянова, Агваан Доржиев, Солбон Ринчинов
131. Гомон дасанай Хамба байһан буряад ламанар
132. Буряадай эгээл хуушанай хото гээд нэрлэхэдэ…
133. Улаан-Үдэ хотын 3 номой сангуудта Буряадай уран зохёолшодой нэрэ олгогдонхой. Тодорхойлогты
134. Буряадайнгаа кинорежиссёрнуудые нэрлэгты (3 нэрэ)
135. Агын тойрог орохо замдатнай хэндэ зорюулһан хүшөө байдаг бэ?
136. Эдэ хэд бэ: Даша Намдаков, Борис Зориктуев, Владимир Саганов?