Блиц-урилдаан. 35-дахи наадам

2 минутын туршада түргэн харюу үгэхэ даабари. Эдэ сэдэбүүдһээ 20-20 асуудалнууд бүридхэгдэн, бүлэг бүхэндэ үгтэхэ.

БУДДЫН ШАЖАН ТУХАЙ

1. Бурханай ном хадагалаад байдаг модоор хэһэн хайрсаг
2. Эрдэм бэлиг үгэдэг бурхан
3. Ута наһа үршөөдэг бурхан
4. Зандан модоор һиилэжэ бүтээһэн Будда бурханай дүрэ
5. Бэеын элүүрые сахидаг бурхан
6. Бурханай урда зула бадарааха амһарта
7. Арьяа Баалын нюдэнэй нёлбоһонһоо мүндэлһэн бурхан
8. Уһанай, газарай, хадын сабдагуудай толгойлогшо
9. Дасангуудта нэгэ жэлэй туршада хэды ехэ хуралнууд үнгэрдэг бэ?
10. Үхибүүнэй түрэхэдэ, нэрэ үгэһэн ламые хэн гэдэг бэ?
11. 60 жэлэй ехэ дүхэригые юун болоно гэдэг бэ?
12. Эхын жаргал олгодог, уран бэлиг үршөөдэг шэдитэй бурхан
13. Сэлэнгын аймагай Талын Харгана һууриндахи бурханай ордон нэрлэгты.
14. Манжушри бурханай Ордон хаана оршоноб. Тодорхойлогты
15. Дэмшэг Сүмэ, Загуурдиин хабсагай гэхэ үргэлэй ехэ газарнууд хаана бииб?
16. Дасанай эгээл дээдэ тушаалтай лама
17. Сагаалхын урда, һарын 29-нэй һүни үнгэрдэг хурал
18. Зурхайн тоогой ёһоор 12 жэл, хэды мэнгэ, суудал бии гэдэг бэ?
19. Шажанай ёһоор гэм хэһэн зониие хэһээдэг газар
20. Монгол литээр һарын 8, 15, 30-най үдэрнүүдые ямар үдэр гэдэг бэ?
21. Досоонь санзай хэжэ ууюулдаг амһарта
22. 225 ботитой бурханай ном.
23. Арһаар бүриһэн, сохижо абяа гаргадаг хүгжэмэй хэрэгсэл
24. Ламанарай номой удха тоосолдохо, диспут
25. Мүнөөнэй Непал орониие буряадууд юун гэжэ нэрлэдэг бэ?
26. Буддын шажантанай ехэ бүлгэм.
27. Хамба ламанарай түрэһэн тоонто нютагуудта юу бүтээжэ дурасхаалынь мүнхэлдэг бэ?
28. Бурханай ном орёодог торгон гадар.
29. Хуралай үедэ ламанарта сай баридаг ёһо
30. Бурхадай, ороной тэнгэринэрэй, юрэ бусын түхэлтэй ехэ-ехэ гурбан юртэмсын эзэдые харуулһан хатар
31. Үндэр зиндаатай ламанартай ошожо уулзаха гэхэгүй, харин…
32. Мүргэлэй үедэ гурим тогтоохын тула ламанарай баридаг модон таяг
33. Бисалгал хэжэ һууһан лама
34. Лама хуварагуудай хамтаржа, ехэ уншалга хэдэг, хурал хурадаг дуган
35. Ламанарай үзэл үзэдэг тэбхэрхэн яһаханууд
36. Нюдэ сабшаха зуура дэлхэйе 3 удаа тойрожо, арад зоноо эрьен харадаг сахюусан
37. Живаа маани гэхэдээ, хэды тоо тухай хэлэгдэнэб?
38. Субарга, дасан бариха газарые арюудхахада нюугдадаг домбо юун гээд хэлэдэг бэ?
39. Ламанарай уншалгада хэрэглэдэг талхаар хэһэн хүнэй дүрсэ.
40. Хэнгэрэг сохидог тусхай модон
41. Зандан Жуу бурхан үндэрөөрөө хэды метр, хэды сантиметр бэ?
42. Бурхан, бурханай ном, бурсан хувараг гурбаниие юун гээд хэлэхэб?

БУРЯАД ХИЗААР 

1. Байгал эгээл үргэн газартаа хэды модо болодог бэ?
2. Байгалай уһан дэлхэйн бүхы дабһагүй сэбэр уһанай хэды процент болодог бэ?
3. Хэды онуудаар Байгалые тойроһон түмэр харгы баригдаһан түүхэтэйб?
4. Хэды ондо Буряад-Монголой АССР тогтоһон бэ?
5. Буряад-Монголой республика нэрэеэ хэды ондо Буряадай Автономито республика гэжэ олооб?
6. 6. 1992 ондо республикамнай юун гээд нэрлэгдээб?
7. Буряад республикын баруун талада оршодог республика нэрлэгты.
8. 8. Дэлхэйн али хубида манай республика оршодог бэ?
9. Декабристнуудай музей Буряадай али нютагта бииб?
10. Хяагта хотын Хизаар ороноо шэнжэлгын музейдэ хэн эрдэмтын нэрэ олгогдонхойб?
11. Улаан-Үдэ хото анхандаа юун гээд нэрлэгдэдэг һэн бэ?
12. Буряад орондо хэды хото городууд бииб? (
13. Дэлхэйн эгээл ута үйлсэтэй тосхон Буряадта бии гэжэ тодоронхой. Нэрлэгты.
14. Буряадта хотын түхэлэй хэды тосхонууд бииб?
15. Хёлго мүрэн Буряадай ямар аймагуудай дэбисхэр дээгүүр урдан гаранаб?
16. Советскэ Союзай Герой, Зэдын Дээдэ-Ториһоо гарбалтай энэ хүнэй хүшөө Петропавловка тосхондо бии. Тодорхойлогты.

17.Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнда шэн зориг харуулһан Буряадай хэды сэрэгшэдтэ Баатарай-геройн нэрэ зэргэ олгогдооб?  

18. Буряад оронһоо дайнда шалгарһан хэды эрэлхэг сэрэгшэд Алдар солын орденой (Орден Славы) дүүрэн кавалернүүд болоһон бэ?
19. Илья Балдынов, Владимир Борсоев, Жамбал Тулаев, Василий Хантаев гээд тоолоһон манай угсаатан хэд болоноб?
20. Агын тойрогой Могойтын аймагта түрэhэн Советскэ Союзай баатар-герой
21. Энэ аймагта гуннуудай байрын үзэгдэлнүүд түүхын хүшөө боложо дансалагданхай юм. Хаана, ямар нютагта?

22 Буряадай гүрэнэй Х. Намсараевай нэрэмжэтэ драмын театр хэды ондо байгуулагдааб?  

23. Манай ниислэл хото хэды ондо Улаан-Үдэ гэжэ нэрэтэй болооб?
24. Бүхы буряадуудай амгалан байдал сахиха хии морин хаана хиидхэгдэдэг болооб?
25. Буряадууд хуушан монгол хэлэн дээрэ ном судараа үзэжэ байһанаа, хэды онһоо кирилл бэшэгтэ ороһон түүхэтэйб?
26. Үбэр Байгалай хизаар хэды аймагуудтайб?
27. Дэлхэйн Буддын шажантанай ном хэблэлгын хүшөөнүүдэй нэгэн «Ганжуур» гэжэ судар хаана хадагалагданаб?
28. Усть-Орда тойрог хэды ондо Эрхүү тойрогой мэдэлдэ ороһон бэ?
29. Бүмбэрсэг дэлхэй дээрэ хамта дээрээ хэды буряадууд ажаһуунаб
30. Буряад Уласта һуудаг буряадуудай тоо хэдыб?
31. 1-дэхи Хамба лама Дамба-Даржаа Заяевай дурасхаалда зорюулһан субарга хаана бүтээгдэнхэйб?
32. Ород гүрэндэ эгээ түрүүлэн тогтоогдоһон Байгаалиин хүреэлэн (заповедник) манай Буряадта, нэрлэгты ямар, хэзээ?
33. Янжима бурханай дүрэ шулуун дээрэ мүндэлһэн түүхэтэй. Энэ ехэ үргэлтэй газар хаанаб?
34. Хэжэнгэ нютагай тахилтай, мүргэлтэй хадын хормойдо 1759 ондо эгээ түрүүшын дуган баригдаһан юм. Нэрлэгты.
35. Намсарай сахюусанай ордон хаана, ямар нютагта бодхоогдонхойб?
36. 2500 жэлэй саана бүтээгдэһэн Зандан Жуу бурханай ордон хаана оршодог бэ?
37. Дэлхэйн арадуудай баялиг-бүтээл гэжэ тоологдодог энэ зохёол монголшуудай эгээ түрүүшын уран зохёол гэжэ тоологдоно.
38. Буряад Уласай гербын дээдэ талада юун зураатайб?
39. Буряад Уласай тугай 3 үнгэ ямар һубарилтайб, нэрлэгты
40. Буряад хэлэн Буряад Уласай гүрэнэй хэлэн гээд хэды онһоо тоологдоноб?

БУРЯАД ЗАН ЗАНШАЛ. ЁҺО ГУРИМ

1. Эсэгын хүбүүдэй хүбүүд 4-дэхи үеһөө саашадаа 7-дохи үе хүрэтэр хэд гээд нэрлэгдэдэг бэ?
   2. Эрэ хүнэй хубсаһанда һүлдэ гээд юун тоологдодог бэ?
   3. Хоёр мүрэ дээрэхи гоёлой зүүдхэл?
   4. Бүлэнэрһөө гараһан үхибүүд хэд болоноб?
   5. Литын ёһоор тахяа жэлэй удаа ямар жэл бэ?
   6. Буряад дэгэлэй энгэр али таладаа байдаг бэ?
   7. Нагаса эгэшэ хэн болоноб?
   8. Домогой ёһоор Эхирид буряадууд ямар амитанһаа гарбалтай гэдэг бэ?
2. 9. Үхибүүндээ зорюулжа хэһэн найр, ондоогоор хэлэхэдэ …
   10. Зээнэр хэнэй үхибүүд бэ?
3. 11. Багахан үхибүүнэй зулай дээрэ тэбхэрхэнээр үлээһэн үһэ юун гэхэб?
4. 12. Хониной төөлэй хэндэ баридаг бэ?
   13. Айлшан хүн айлда ороходоо буу, ташуураа, хэтэ хутагаа буулгадаг гү, али үгы гү?
   14. Үеэлэ, хаяала гэхэдээ, али талаhаа түрэл бэ?
   15. Хэтээр сохижо ошо гаргадаг хатуу шулуун
   16. Эрэ хүнэй бүһэдөө хутага үлгэдэг сагаан мүнгөөр бүтээһэн гэнжэ
   17. Уусын дуу хэндэ зорюулан дууладаг бэ?
   18. Ураг түрэлые хэды янзаар хубаадаг бэ?
   19. Айлшанда табидаг хүндын түрүү мяхан табаг, нэрлэгты
5. 20. Эрэ хүниие төөлэйгөөр хүндэлдэг, эхэнэр хүниие юугээр хүндэлдэг бэ?
6. 21.Эгэшэ дүү хоёртой hууhан хоёр хүрьгэд бэе бэеэ хэн гэжэ нэрлэдэг бэ?
   22. Һарын хүреэтэхэдэ, уларил ямар болодог гэдэг бэ?
   23. Үүлэн түргэн нүүхэдээ, юу зүгнэнэ гэдэг байгааб?
   24. Мори унажа урилдадаг хүбүүе хэн гээд нэрлэхэб?
   25. Дэгэл хубсаһаа хадагалдаг абдар

26 Айлай басага хүбүүндээ эрижэ ерэхэ ёһые юун гэдэг бэ?
27. Үхэрэй хатаһан шабааһан түлишэ нэрлэгты
28. Бууза уурал дээрэ шанахаар бэлдэһэн амһарта юун гээд нэрлэдэгбибди?
29. Хүндэ амһарта бусаахадаа, юумэ хээд үгэхые юун гэдэг бэ?
30. Айлшанда төөлэй табихын урда тээ ёһо баримталан, хэршэлээ гаргахые юун гэдэг бэ?
31. Эрэшүүлэй улаан гараараа яһа эбдэхые юун гэдэг бэ?
32. Басагад 10 наһа хүрэтэрөө ямар дэгэл үмдэдэг байгааб?

33. Басагад 10 наһанһаа хэды гэзэгэ гүрэдэг байһан бэ?
34. Хүүгэдые унтуулхадаа, хүдэлгэжэ байхаар түхеэрэгдэһэн орон, шэрээ
    35. Эсэгынгээ гү, эжынгээ абые танай нютагта хэн гээд хэлэдэг бэ?
35. Ахынгаа һамгые танай нютагта хэн гээд нэрлэдэг бэ?
36. Эгэшынгээ нүхэрые (үбгые) нютагтатнай хэн гээд хэлэдэг бэ?
37. Хадам эжы гэхэдээ хэниие нэрлэдэг бэ?
38. Домогой ёһоор хонгоодорнууд ямар шубуунһаа гарбалтай гэдэг бэ?
39. Мушхаха, талхидаха, нидхэрхэ гэһэн үйлэнүүд ямар ажал тодорхойлноб?

ЭЛДЭБ АСУУДАЛНУУД

1. Январь һарые буряадаар юун гээд нэрлэдэг байгааб?
2. Зунай һарануудые нэрлэгты
3. Хабарай эхин – март гэхэдээ …
4. Зунай амаралтын удаа һурагшад ямар һарада һургуулидаа ошохо гэхэбта?
5. Жэлэй 12-дохи һара юун гээд нэрлэдэг бэ?
6. Намарай 3 һарануудые нэрлэбэл…
7. Гарагай нэгэн гэжэ 7 хоногой али үдэр хэлэдэг бэ?
8. Пурбэ гараг гээд ямар удэр хэлэдэг бэ?
9. 9. Суббото гэхэдэ, гарагай хэды болоноб?
10. 10. Вторник – мягмар, гарагай хэдыб
11. Тэгшэ гарагуудые нэрлэгты
12. Дабаа гараг – гарагай 2, ородоор юун гэхэб?
13. 13. Хэлтэгы гарагуудые тоологты
14. Малая Медведица гээд, 7 мүшэнһөө бүридэһэн бүлэг мүшэдые буряадаар нэрлэгты)
15. «Комета» гэхэдээ, буряадаар юун гэдэг бэ?
16. Созвездие гэхэдээ
17. Полярная звезда гэхэдээ, буряадаар юун гэхэб?
18. «Спутники планет» гэһэн холбуулал оршуулагты
19. Табан бодос – һуудал гэжэ юун бэ? Тодорхойлогты
20. Зурхайн тоогой хэды мэнгэ гэһэн ойлгосо бииб?
21. Адуунай бүдүүн гэдэһэн гэхэдээ . . .
22. Адуунай нарин гэдэһэнэй дууһадха, зосоо таладаа өөхэтэй байдаг
23. Тоһондо шараһан банша – пельмень
24. Адуунай шанаһан шуһан
25. Зөөхэйдэ талха һамаржа, тогоон соо бусалгаад бэлдэһэн эдеэн
26. Адууһанай дотор өөхые юун гэдэг бэ?
27. Татаһан мяха элдэгдэһэн талханда шэмхэжэ, уршалаа гарган няажа бэлдэһэн эдеэн
28. Татаһан мяха элдэһэн талханда орёогоод, уһанда шанаһан хоол
29. Ороһон айлшанаа шэрээдээ урижа һуулгаад, эгээ түрүүлэн юу баридаг бэ?
30. Айлшанай гэртээ хариха болоходо, гарынь сайлгаха гэхэдээ юун тухай хэлэнэб?