Блиц-турнир. XXIV наадам

Сэдэбүүдээ дабтая, бэхижүүлэе!

Буряад арадай һуудал, байдал

1. Маани уншахада хэрэглэдэг тоолуур …
2. Бурханай ном орёодог торгон гадар…
3. Хуралай үедэ ламанарта сай баридаг ёһо…
4. Ивалгын дасан хэды ондо баригдааб?
5. Бэеын элүүрые сахидаг бурханай нэрэ …
6. 7. Гэрэй али талада бурхан тахигдадаг бэ?
7. 225 ботитой бурханай ном …
8. Монгол литээр һарын 1, 8, 15, 30-най үдэрнүүдые ямар үдэр гэдэг бэ?
9. Уһанай эзэниие нэрлэгты …
10. Досоонь санзай хэжэ ууюулдаг амһарта
11. Досоонь маани һуулгаһан, буян үйлэдэжэ эрьюулдэг хэрэгсэл
12. Шажанай ном уншахада, абяа гаргадаг, досоогоо хэлэтэй хүгжэмтэ хэрэгсэл
13. Сэлэнгын аймагһаа хэды Хамба ламанар гараһан бэ?
14. Дасан, субарга нара зүб тойроод ябажа, буян олохо аргые юун гэдэг бэ …
15. Арһаар бүриһэн, сохижо абяа гаргадаг хүгжэмэй хэрэгсэл…
16. Этигэлэй Хамба хэды дүгээр Хамба лама байһан бэ?
17. Ламанарай үгэ буляалдаан, диспут…
18. Буряадта түрүүшын дасан хэды ондо баригдааб?
19. Хуралай үедэ ёһололнуудай зүбөөр сахигдахые хүтэлхэ ламые хэн гэдэг бэ?
20. Гомон дасангай шэрээтэ байһан буряад лама
21. Эдеэнһээ, унданһаа нэгэшье хүрөөгүй байхада абтаһан хубииень юун гэдэг бэ?
22. Мүргэлэй газарта модондо уядаг бүдэй өөдэһые юун гээд нэрлэдэг бэ?
23. Бурханай урда шара тосондо гол хээд носоодог дэн?
24. Он жэлэй, үдэр хоногой үнгэрхые тоолоһон дэбтэрые юун гэдэг бэ?
25. Арюудхаха, аргалха туһатай гэжэ монгол туургатанай хэрэглэдэг ургамал
26. Зэд, сад, хүрэлөөр болон шабараар бүтээгдэһэн бурханай дүрые ямар бурхан гээд нэрлэхэб?
27. Бурханай урда табигдадаг уһанай, эдеэнэй набтархан амһарта?
28. Нэгэ сая маани гэхэдээ ородоор хэды гэнэб?
29. Гурбан эрдэни гэхэдээ …
30. Живаа маани гэхэдээ, хэды тоо тухай хэлэгдэнэб?
31. Юрын мүргэлшэд дасанда ороходоо, али талын үүдээр ородог бэ?
32. Бурханай нангин зохёол, ном зүбөөр нэрлэгты?
33. Хүнэй шадал һайжаруулха аргатай тарни үнгэтэ бүд дээрэ барлагдажа хиидхэгдэдэг. Юун бэ?
34. Гүүнэй һүөөр эһээжэ хэһэн сэгээ ямар шанартай хадаа хүнэй шуһа гүйлгэхэ талаар һайн гэжэ тоологдодог бэ?
35. Гэрэй ямар амитанай мяхан хүйтэн шанартайб?
36. Ямаанай мяхан хүйтэн шанартай юм, харин хониной мяхан…
37. Зөөхэйдэ талха һамаржа шанаһан эдеэн
38. Үнеэнэй түрэхэдэ, түрүүшын үедэ ороһон сагаан бодосые юун гээд нэрлэдэг бэ?
39. Гүүнэй һү айраг шэнгеэр буйлуулжа бии болгоһон гашуун ундан
40. Түрүү мяха гэжэ юу нэрлэнэбибди?
41. Элдэгдэһэн талханда татаһан мяха орёожо, уһанда шанаһан эдеэн
42. Мяхаа жэжээр хэршээд хүйтэн уһанда хээд, удаан худхажа, бусалган һагад абаһан эдеэе юун гэхэб?
43. Мяха жэжээр хэршээд, өөрынь шүүһэндэ болгоһон эдеэ юун гэхэб?
44. Гонзогороор зүһөөд хатааһан мяхые юун гэдэг бэ?
45. Гал дээрэ хониной эльгэ һэмжээр орёогоод, шородо хадхаад шараһан хоолые юун гэхэб?
46. Буряад-монголшууд намарай һарануудые юун гээд нэрлэдэг байгааб Нэгэ хэдыень нэрлэгты?
47. “Недели”гэжэ үгэ буряадта оршуулхада, юун гэхэб?
48. Монгол зурхайн гараг ямар үдэрһөө эхилдэг бэ?
49. Хүн хэды жэл болоод лэ жэлээ оруулдаг бэ?
50. Литын ёһоор пүрбэ гээд гарагай хэдые нэрлэхэб? 51. Зүүн зүгэй литэ ямар амитанаар эхилдэг бэ?
51. Тэгшэ ба хэлтэгы гараг гэһэн ойлгосо бии. Тэгшэ гарагуудые тоологты
52. Урдань сагые зурхайн амитадаар нэрлэдэг байгаа. Һүниин тэн юунэй нэрэтэй болоноб
53. Зурхайда мэнгэ гэһэн ойлгосо байдаг. Хүн түрэһэн жэлэйнгээ мэнгэ абадаг. Хэды мэнгэ бии гэдэг бэ?
54. Долоон хоногой нэрэнүүд мүшэдэй нэрээр нэрлэгдэдэг. “Солнце” гээд, гарагай нэгэниие нэрлэнэ. Буряадаар…
55. Гарагай зургаан-баасан, ородоор юун гэхэб
56. Үбэлэй һарануудые нэрлэгты , декабрь-буга…
57. Гарагай дүрбые юун гээд нэрлэхэб?
58. Суббота гэхэдээ…
59. Гарагай гурбые нэрлэгты
60. Май һарые юун гээд буряадаар нэрлэхэб
61. Мягмар гэхэдээ, ородоор Марс гэдэг. Энэ үдэр гарагай хэды гэдэг бэ?
62. Пүрбэ гэхэдээ, ородоор Юпитер тэмдэглэнэ. Пүрбэ — гарагай хэды болоноб?
63. Табан хушуун малай нэгэн. Ногоогоор хооллодог, һалаа түрүүтэй, шэрүүн нооһотой амитан
64. Малай толгойдо шэхэнүүдэйнь хажууда байдаг 2 годигор яһа юун гэхэб?
65. Малай зунай халуунда нэгэ газарта тогтоод байшахада, юун гэдэг бэ?
66. Нохойн гүлгэн, үнеэнэй…
67. Амитанай хүл гэдэг гү, али…
68. Заанай зулзаган, харин тэмээнэй юун бэ?
69. Тугалай хүзүүндэ уягдадаг дээһэн ооһор
70. “Морид нэгэ үртөөдэ урилдана” гэхэдээ хэды модоной зай тухай хэлэнэб?
71. Гараһанһаа хойшо намар болотор тэнжэһэн тэмээнэй түл
72. Һургагдаагүй адууһан
73. Үнеэ һаахадаа, хойто хоёр хүлынь уядаг дээһэн ооһор
74. 3-дахи намартаа ябаһан тэмээнэй түл
75.  Арбан наһа хүсэһэн томо сар
76. Томо аса туруутай, ута хүзүүтэй, хоёр бүхэнтэй амитан
77.  Ямар амитан буйладаг бэ?
78. Хонид нарин эшэтэй ногоондо яажа бэлшэдэг бэ?
79. 4-дэхи намар болотор тэнжэһэн үнеэнэй эмэ түл
80. Малай эдеэгүй орхиһон үбһэнэй бутархай үлэгдэл нэгэ үгөөр хэлэгты
81. Үхибүүндээ зорюулжа хэһэн найр … ондоогоор хэлэхэдэ…
82. Нагаса эсэгэ хэнэй эсэгэб?
83. Хадамда гараһан басагадтаа эхэ эсэгын үгэдэг адуу мал юун гэдэг бэ?
84. Зээнэр хэнэй үхибүүд бэ?
85. Һэеы гэр соохи ямар талань эхэнэрэйб?
86. Багахан үхибүүнэй зулай дээрэ тэбхэрхэнээр үлээһэн үһэ юун гэхэб?
87. Хониной төөлэй хэндэ баридаг бэ?
88. Абынгаа ахые хэн гэжэ нэрлэдэг бэ?
89. Абга эгэшэ гэхэдээ, хэнэй талаар түрэл бэ?
90. Нэгэ уг гарбалтай, нэгэ отогой хүнүүдые юун гээд нэрлэхэб?
91. Айл болоhон хүбүүн басаган хоёрой гэртэхин хэд болоноб?
92. Хэды ондо литын ёһоор 12 жэлэй дүхэриг дүүрэхэб?
93. Эжын талаhаа түрэлхидые хэд гэхэбта?
94. Үдэр, һүни, үдэшэ, үглөө – хамта дээрээ…
95. Үеэлэ, хаяала гэхэдээ, али талаhаа түрэл бэ?
96. Эхэнэрнүүдэй сарбуудаа зүүдэг гоёолто
97. Ашанар гэхэдээ, хэнэй үхибүүдые нэрлэдэг бэ?
98. Түрэhэн эгэшэ дүүгэй (дети 2-х сестёр) үхибүүд хоорондоо хэд болоноб?
99. Уусын дуу хэндэ зорюулан дууладаг бэ?
100. Ашаһаа гараһан хүбүү зүбөөр нэрлэгты…
101. Ураг түрэлые хэды янзаар хубаадаг бэ?
102. Тэниилгэһэн эрхы дунда хурган хоёрой хоорондохи зай юун гээд нэрлэдэг бэ?
103. Эрхы хурган долёобор хоёрой хоорондохи зай юун гэдэг бэ?
104. Адуунай хилгааһаар томоһон ута ооһор
105. Дааганай дэлһэ богонихоноор тайрахые дэлһэ яагаа гэдэг бэ?
106. Хуурай аргал дүлэ гаргангүй шатаажа, утаа гаргахые унай яагаа гэхэб?
107. Намартаа үнеэнэй сүүгээ багаар үгэдэг болохые нэгэ үгөөр юун гэхэб?
108. Малай мяха үе үеэрнь һалгахые, мяха … ?
109. Һүниндөө адуу хаража хонолгые адуу … ?
110. Адуунда ябаһан эмниг мори барижа хазаарлаад, амыень мэдүүлжэ, эмээл тохохые мори яагаа гэхэб?
111. Мориндо хоёр хүнэй мордоод ябахые … юун гэхэб?
112. Мориной юумэнһээ сошоод, хажуу тээшээ халба һүрэхэдэ, юун гэхэб … ?
113. Үнеэнэй түл гаргангүй (тугаллангүй) байлгые юун гээд нэгэ үгөөр хэлэдэг бэ?
114. Үхэрэй гү, али мориной хоёр хүлдэ тааруулагдаһан шагтатай, бүтүүтэй ооһор
115. Улайтар халаажа, адууһанда тэмдэг табидаг зэмсэгые юун гэхэбта?
116. Айлшанда төөлэй табихын урда тээ, гурим баримталжа, төөлэйдөө хэршэлээ гаргахые юун гээд хэлэхэб?
117. Модон амһартануудай хатажа, забһар гараад, гоожодог бололгые юун гэдэг бэ?
118. Ургаша, эмнигшэ, уяашан … гээд, юунтэй холбоотой ажалнууд байхаб?
119. Мори эмээлгүйгөөр унахые юун гэдэг бэ?
120. Һубарин ябаһан ашаатай олон тэмээдые юун гээд нэрлэдэг бэ?
121. Шүдэлэн, зуһаг, тэхэ, һэрхэ – эдэ нэрэнүүд ямар амитанда хабаатайб?
122. «Бойлторго», «хабидаа», «эбэрдээ» гэһэн хэрэгсэлнүүд ямар малтай холбоотойб?
123. Хотошо, хэрмэшэ, шандагаша гэхэ мэтээр ямар амитаниие нэрлэхэб?
124. Галуута нуурай эрье шадар түбхинэһэн аймаг
125. Дэлхэйн Буддын шажантанай ном хэблэлгын хүшөө – «Шаргалжанай Ганжуур» судар хаана хадагалагданаб?
126. Уран Дүшэ, Зүрхэн уула, Үндэр баабай гэһэн үргэлтэй мүргэлтэй газарнууд ямар аймагта бииб?
127. Гунзан, Даша Ячил, Бүрин хаан, Эреэн баабай – эдэ тахилгата үндэр газарнууд хаана оршодог бэ?
128. Эрхүү можын Хашадай аймагай түб һуурин
129. ХII-дугаар Хамба лама Даши-Доржо Этигэловэй субаргада хаана ошожо мүргэхэбта?
130. Ламанарай сэсэрлиг гэжэ нэршэһэн мүргэлтэ газарта хаана бииб?
131. Усть-Ордае нютагайнь зон юун гээд нэрлэдэг бэ?
132. Хяагтын аймагай дэбисхэр дээгүүр ямар хоёр ехэ мүрэн урдан гарадаг бэ?
133. Монгол туургата арадуудай ёһолдог табан ехэ Хаан уулын хоёрынь Хяагтын аймагай дэбисхэр дээрэ оршодог. Нэрлэгты
134. Хориин аймагай дэбисхэр дээгүүр урдадаг Хүрбэ, Анаа, Чисан, Худан гэдэг багашаг гол горхонууд ямар ехэ голдо шудхан ородог бэ?
135. Дэмшэг Сүмэ, Үүдэн Сүмэ, Загуурдиин Хабсагай гэһэн үргэлэй ехэ газарнууд хаана бииб?
136. Бүхы буряадуудай хии морин хаана, ямар нютагта хиисхүүлэгдэнэб?
137. 21-дэхи Хамба лама Мүнхэ Цыбиковэй дурасхаалда хаана субарга бүтээнхэйб?
138. Эргэ Бүргэдэй Бодисадба Манзашриин ордондо ошожо мүргэхэ гэбэл, хайшаа зорихобта?
139. 9-дэхи Хамба лама Чойдор Мархаевай субарга тоонто нютагтань бүтээгдэнхэй. Хаана?
140. Байгал шадарай аймагай түб һуурин нэрлэгты
141. Халуун аршаантай Горячинск курорт ямар аймагай дэбисхэр дээрэ байдаг бэ?
142. 1-дэхи Хамба лама Дамба-Даржаа Заяевай дурасхаалда зорюулһан субарга хаана бүтээгдэнхэйб?
143. Агын Табтаанай нютаг тоонтотой хэн 19-дэхи Бандида Хамба ламаар томилогдоһон бэ?
144. Буряадуудай харадаг 5 хушуу мал бэе бэедээ яажа туһалдаг, ямар аргаар нүлөөлдэг бэ? (энэ асуудалда бүлэг бүхэн өөрын бодомжо оруулан харюусаха. Тус асуудал билет бүхэндэ ороһон байха. Этигэл Хамбын үдэр бүхэндэ үгэдэг һургаалһаа (апрель һарын 16-най һургаал)
145. Мүнөө үедэ энэ аймагта 4 ехэ дасангууд буянта ажалаа ябуулжа байдаг. Хаана?
146. Намнаанай багшын дурасхаалда зорюулан, 11 метр үндэртэй субарга бүтээһэн юм. Хаана?
147. Россиин хэн эзэн император хуули гаргажа, Баргажанда дархан сээртэй (сааза) газар (заповедник) байгуулааб. Нэрлэгты?
148. Байгалай эрье зубшаһан Буряад Уласай аймагуудые нэрлэгты
149. Хударайн дайда гэжэ нэршэһэн газар ямар аймагтаб?